38.1 Prestatie-indicatoren

De balanced scorecard (BSC) is een model dat door veel ondernemingen wordt gebruikt voor strategisch management en het behalen van langetermijndoelstellingen. Ondernemingen meten met indicatoren die invloed hebben op de onderneming.

De balanced scorecard bestaat uit vier perspectieven:

• financieel perspectief,
• klantperspectief,
• perspectief van de interne bedrijfsprocessen en
• perspectief van innovatie en groei.

De indicatoren die de onderneming gebruikt om de balanced scorecard toe te passen, heten kritische prestatie-indicatoren (KPI’s). Deze KPI’s worden uitgedrukt op een meetbare schaal. De kritische succesfactoren (KSF’s) geven een kwalitatieve omschrijving van onderdelen van de onderneming waarin de onderneming moet uitblinken om succesvol te kunnen zijn.

De balanced scorecard is een communicatie- en informatiemiddel om het doel van een onderneming via interne communicatie aan alle medewerkers door te geven.

De implementatie van de balanced scorecard is nooit af. De onderneming zet langetermijnstrategie om in concrete doelstellingen. Vervolgens moeten deze doelstellingen worden gecommuniceerd en gekoppeld aan kritische prestatie-indicatoren.

Daarna stelt de onderneming plannen op hoe deze doelstellingen behaald kunnen worden. Na een bepaalde periode stelt de onderneming vast in welke mate doelstellingen behaald zijn. Op basis hiervan worden doelstellingen aangepast.

Ook kunnen op basis van ervaringen kritische prestatie-indicatoren worden aangescherpt of aangepast om beter te voldoen.

Het nadeel van de balanced scorecard is dat werknemers proberen de doelstellingen te behalen, maar als deze doelstellingen niet goed zijn gedefinieerd, kunnen dingen misgaan.

38.2 Social accounting

Het doel van social accounting (maatschappelijk verslaggeving) is het informeren van belanghebbenden en verantwoording af te leggen over de impact van de onderneming op de maatschappij.

Bij social accounting wordt vaak aandacht besteed aan de niet-financiële aspecten van MVO: people en planet.

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat onderzoekt jaarlijks met de transparantiebenchmark de maatschappelijke verslaggeving van de 500 grootste Nederlandse ondernemingen.

Ca. 100 beursgenoteerde bedrijven hebben wel een verplichte maatschappelijke verslaggeving met daarin een aantal vaste onderwerpen. Een paar zijn:

• milieu-, sociale en personeelsaspecten
• mensenrechten, corruptie en omkoping
• verbruik duurzame bronnen
• bijdrage aan de circulaire economie (hergebruik van producten en grondstoffen)    
• diversiteitsbeleid (optimaal gebruikmaken van de mogelijkheden van de werknemers en door een optimale diverse personeelssamenstelling).